ارزشیابی اثربخشی برنامه درسی oil mini mba در شرکت ملّی نفت ایران

از آن جا که در صنعت نفت، همواره مدیران به مقوله آموزش توجه داشته و به دنبال ارتقای آموزش کارکنان خود بوده اند، بررسی این امر که آیا کارکنانی که در دوره های آموزشی، شرکت کرده اند، بعد از اتمام دوره ها می توانند از آموزش های ارائه شده برای بهبود عملکرد خود و افزایش اثربخشی سازمان بهره بگیرند، مطلبی مهم است. در این پژوهش، به ارزشیابی اثربخشی برنامه درسی oil mini mba برگزار شده در شرکت ملّی نفت ایران پرداخته شده است. الگوی مورد استفاده در این پژوهش، مدل چهار سطحی کرک پاتریک می باشد که به شیوه ترکیبی همزمان، مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه این پژوهش، کلیه افراد شرکت کننده در کلاس های آموزشی دوره مذکور (30 نفر) می باشد. ابزار گردآوری داده ها، در بخش کمّی، در سطح واکنش فرم سنجش رضایت، در سطح یادگیری، مقیاس خود ارزیابی و در سطح سوم، مقیاس اندازه گیری رفتار بوده که با کمک آلفای کرونباخ، پایایی و به شیوه نظر متخصصان، روایی آن مورد تأیید قرار گرفت. در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده گردید. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، در بخش کمّی، نرخ اثربخشی دوره در هر سه سطح محاسبه شد، علاوه بر این از نرخ خالص تغییر برای سطح دوم و ضریب همبستگی برای محاسبه زنجیره تأثیر بین سطوح استفاده شد. همچنین در بخش کیفی از شیوه تحلیل مضمون برای تحلیل داده ها و ممیزی همگنان برای اعتباربخشی نتایج استفاده شد. در سطح اول (واکنش)، اثربخشی دوره پایین تر از حد مطلوب بوده، در سطح دوم (یادگیری)، اثربخشی دوره کمی بالاتر از حد مطلوب به دست آمد و نیز اثربخشی دوره در سطح رفتار، پایین تر از حد مطلوب به دست آمد. در سطح دوم، نرخ خالص تغییر نشان داد که میزان تغییرات یادگیری حاصل از شرکت در دوره، بسیار پایین تر از حد پیش بینی شده بوده است. زنجیره تأثیر بین سطوح واکنش و یادگیری از حیث آماری معنا دار بوده، اما ضریب همبستگی پایین به دست آمده نشان می دهد که رضایت افراد از دوره تأثیر چندانی بر بهبود یادگیری آن ها در سطح 2 نداشته است. زنجیره تأثیر بین سطوح یادگیری و رفتار نیز از حیث آماری معنادار نبوده و ضریب همبستگی پایین به دست آمده نشان می دهد که یادگیری افراد از دوره تأثیری بر بهبود رفتار شغلی آن ها در سطح 3 نداشته است. زنجیره تأثیر بین سطوح واکنش و رفتار از حیث آماری معنادار نبود و ضریب همبستگی پایین به دست آمده نشان داد که واکنش افراد از دوره تأثیری بر بهبود رفتار شغلی آن ها در سطح 3 نداشته است. با توجه به این نتایج می توان گفت دوره آموزشی oil mini mba در بُعد انتقال مفاهیم اثربخش تر بوده است و هر چه وارد ابعاد عملیاتی می شویم، از اثربخشی دوره ها کاسته می شود که این می تواند به دلیل تأکید بر مباحث نظری در طول دوره، محیط شغلی بازدارنده و عدم توجیه سازی اساتید و شرکت کنندگان قبل از اجرای دوره، باشد.